Jakie badania i pomiary powinna mieć moja firma? cz.2

Przeczytaj i sprawdź. Jeżeli masz więcej pytań wyślij wiadomość,

Ponieważ zakres wiedzy niezbędny do określenia w/w warunków to wiedza elektryczna, energetyczna, wiedza inspektora PPOŻ, oraz z dziedziny BHP. Dlatego poruszamy jedynie zakres niezbędnej wiedzy do identyfikowania i kwalifikowania zagrożeń i działań wymaganych przepisami. Należy posiadać zespół ludzi, człowieka lub firmę mających odpowiednie przygotowanie teoretyczne i praktyczne.

Część 2.1-6 kontynuacja tematu.
Podstawowymi badaniami – pomiarami powinny być:
1. Pomiary natężenia oświetlenia
2. Pomiary równomierności oświetlenia
3. Pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej
4. Pomiary rezystancji izolacji
5. Pomiary wyłączników różnicowoprądowych (RCD)
6. Pomiary rezystancji uziomów i badania instalacji odgromowej

Norma PN-IEC 60364-3 określa, że pomiary elektryczne muszą być przeprowadzane okresowo a terminy wykonania pomiarów są zależne od danego pomiaru, pomieszczenia, obiektu.
Czaso-okresy pomiarów elektrycznych wg PN-IEC 60364-3:
 

TABELA NR 1 – rodzaj pomiaru	kontrola roczna	kontrola pięcioletnia
pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej*	+	+
pomiary rezystancji izolacji*	+	+
pomiary rezystancji izolacji* pomiary wyłączników różnicowoprądowych (RCD)	+	+
pomiary rezystancji uziomów i badania instalacji odgromowej**	+	+
pomiary i próby eksploatacyjne transformatorów SN***	–	+
pomiary i próby eksploatacyjne transformatorów SN*** inne: pomiary natężenia oświetlenia, pomiary pola magnetycznego, pomiary pola jonizacyjnego, badania elektronarzędzi, badania silników elektrycznych	wg zapotrzebowania	wg zapotrzebowania

* wymagane czasokresy pomiarów skuteczności ochrony przeciwporażeniowej zależą od rodzaju pomieszczenia:

TABELAN NR 2 – rodzaj pomieszczenia	kontrola roczna	kontrola pięcioletnia
pomieszczenia o wyziewach żrących	+	–
pomieszczenia zagrożone wybuch	+	–
otwarta przestrzeń	+	–
pomieszczenia bardzo wilgotne (o wilgotności ok. 100% i przejściowo wilgotne – 75 do 100%)	+	–
pomieszczenia gorące (temperatura powyżej 35 st. C)	+	–
pomieszczenia zagrożone pożarem	–	+
zagrożenie dla ludzi ZL I, ZL II, ZL III	–	+
pomieszczenia wilgotne	–	+
pomieszczenia zapylone	–	+
inne	–	+

**wymagane czasokresy pomiarów rezystancji uziomów instalacji odgromowej zależą od zagrożenia wybuchem:

TABELA NR 3 – rodzaj pomiaru	kontrola roczna	kontrola pięcioletnia
obiekty zagrożone wybuchem	+	+
pozostałe	+	+

***wymagane czasokresy pomiarów i prób eksploatacyjnych transformatorów SN zależą od rodzaju transformatora:

TABELA NR 4 – rodzaj transformatora	kontrola pięcioletnia	kontrola co 10 dni
transformatory suche – pomiar rezystancji izolacji	+	–
transformatory olejowe – pomiar rezystancji izolacji oraz badanie oleju	–	+

Klasyfikacja budynków, części budynków lub pomieszczeń wg kategorii zagrożenia dla ludzi:

TABELA NR 5 – klasyfikacja budynku	zagrożenie
budynki użyteczności publicznej lub ich części, w których mogą przebywać ludzie w grupach ponad 50 osób	ZL I
budynki lub ich części przeznaczone do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się	ZL II
szkoły, budynki biurowe, domy studenckie, internaty, hotele, ośrodki zdrowia, otwarte przychodnie lekarskie, sanatoria, lokale handlowo-usługowe, w których może przebywać do 50 osób, koszary, pomieszczenia ETO, zakłady karne i inne podobne	ZL III
budynki mieszkalne	ZL IV
archiwa, muzea i biblioteki	ZL V

Norma PN-HD 60364-6:2008 wymaga, aby częstość okresowego sprawdzania instalacji była ustalana z uwzględnieniem rodzaju instalacji i wyposażenia, jej zastosowania i działania, częstości i jakości konserwacji oraz wpływów zewnętrznych, na które jest narażona. Norma ta zaleca krótsze okresy badań niż określone w ustawie Prawo budowlane – nawet terminy coroczne w przypadkach szczególnego zagrożenia w miejscach:
• pracy lub pomieszczeniach, gdzie występuje ryzyko porażenia elektrycznego, pożaru lub wybuchu spowodowanego degradacją,
• pracy lub pomieszczeniach, gdzie występują instalacje zarówno niskiego, jak i wysokiego napięcia,
• obiekty komunalne,
• na terenie budowy,
• w miejscach pracy, gdzie używany jest sprzęt przenośny.

Oprócz wymienionych wyżej aktów prawnych i normatywnych, ciągle i niezmiennie istotnym wymogiem przy określaniu terminów badań okresowych są zasady wiedzy technicznej. Bazując na zasadach wiedzy technicznej zaleca się podmiotom przyłączanym do sieci elektroenergetycznych opracowanie instrukcji ruchu i eksploatacji. Instrukcje te powinny określać zakres, procedury i czynności związane z ruchem i eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych należących do tych podmiotów.
 
W omawianych instrukcjach powinny być podane czasokresy badań okresowych dostosowane do warunków środowiskowych panujących w danym obiekcie. Instrukcje te powinny być zatwierdzone przez kierownika zakładu i skierowane do stosowania. Konieczność opracowania tej instrukcji nakłada zapis Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz. U z dnia 29 maja 2007 r.). Taka instrukcja zatwierdzona przez kierownika zakładu staje się dokumentem obowiązującym na terenie danego zakładu w zakresie eksploatacji sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych.
 
Czasookresy pomiarów elektronarzędzi:
 
Użytkownik jest zobowiązany na bieżąco sprawdzać stan elektronarzędzia przed rozpoczęciem pracy i po jej zakończeniu lub na początku każdej zmiany roboczej. Częstotliwość przeglądów kontrolnych jest uzależniona od kategorii użytkowania elektronarzędzia którą to kategorię określa użytkownik w zależności od charakteru pracy narzędzia.
 

TABELA NR 6 – kategoria użytkowania	eksploatacja elektronarzędzi	częstotliwość*
0	dorywczo, co kilka dni	12 miesięcy
I	dorywczo, kilkakrotnie w ciągu jednej zmiany	6 miesięcy
II	często w ciągu jednej zmiany	4 miesiące
III	często w ciągu kilkunastu kolejnych godzin lub zainstalowane na stałe, np. na linii produkcyjnej, montażowej	2 miesiące
0, I, II, III	w sytuacji mogącej mieć wpływ na bezpieczeństwo użytkowania elektronarzędzia (upadek, zawilgocenie itp.)	każdorazowo

* podane wyżej terminy badań okresowych należy skrócić o połowę dla elektronarzędzi pracujących w warunkach zwiększonego niebezpieczeństwa uszkodzenia mechanicznego, eksploatowanych w pomieszczeniach zapylonych, zawilgoconych, na rusztowaniach itp.

Czasookresy pomiarów elektronarzędzi:

W przypadku braku norm, próby sprzętu ochronnego należy wykonywać w terminach podanych w poniższym zestawieniu.

TABELA NR 7 – nazwa sprzętu ochronnego	częstotliwość*
Rękawice elektroizolacyjne, półbuty elektroizolacyjne, kalosze elektroizolacyjne, wskaźniki napięcia, izolacyjne drążki pomiarowe	co 6 miesięcy
Drążki izolacyjne (z wyjątkiem drążków pomiarowych). Kleszcze i uchwyty izolacyjne, dywaniki i chodniki gumowe	co 2 lata
Pomosty izolacyjne co 3 lata	co 3 lata

Pomosty izolacyjne co 3 lata
Trzeba pamiętać że czasookresy pomiarów stacjonarnych urządzeń elektrycznych na terenach budowy:
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlanych stanowi:
 
„§58 Okresowa kontrola stanu stacjonarnych urządzeń elektrycznych na terenach budowy pod względem bezpieczeństwa odbywa się, co najmniej jeden raz w miesiącu, natomiast kontrola stanu i oporności izolacji tych urządzeń, co najmniej dwa razy w roku, w okresach najmniej korzystnych dla stanu izolacji tych urządzeń i ich oporności a ponadto:
1) przed uruchomieniem urządzenia po dokonaniu zmian, przeróbek i napraw zarówno elektrycznych jak i mechanicznych,
2) przed uruchomieniem urządzenia, które nie było czynne przez okres jednego miesiąca lub dłużej,
3) przed uruchomieniem urządzenia po jego przemieszczeniu”.
„§59 W przypadku zastosowania urządzeń ochronnych w instalacji, o której mowa w § 53 ust. 1 (instalacje rozdziału energii elektrycznej) należy sprawdzić ich działanie każdorazowo przed przystąpieniem do pracy”.

BHP System to Usługi – doradztwo i szkolenia

Zachęcamy do odwiedzenia funpage BHP System na Facebooku oraz grupy dyskusyjnej BHP dajemy radę

Tomasz Oko dla BHP System

Aktualności